De Schtieremärcht en urchigi Tradizion

Brauchtum & Geschichte

,

Sid mee as hundert Joor isch amigs im Settämber dusse i de Almig de Schtieremärcht.

  • Der Stierenmarkt findet am 8. und 9. September statt. (Bild PD)
    Der Stierenmarkt findet am 8. und 9. September statt. (Bild PD)

Zug – Nid nume d Puure händ amigs die Tääg scho bizyte im Kaländer yträid. Au für d Lüüt vo Stadt und Kanton isch de Taag es Fäscht. Us de halbe Schwyz chömid d Puure mit irne Zuchtmuni uf Zug. Es isch e Fröid wie me doo handlet. Chuum z glaube as me i üüsere Stadt wo hüüfig s Gäld regiert, no so vil Tradizion cha lääbe. Früener isch s Gländ vom Schtieremärcht bis wyt i d Almig use vo Matte und Bäum umgää gsy. I de letschte Joorzäänt hed mer dee bsunderi Ort mit Hüüser, Lääde, Staadie und Stroosse umzinglet. D Schtääl wo de Schtieremärcht umgänd, chöntid bimäich vonere andere Wält sy.

Niemert chönt sich vorschtelle dee tradizionelli Ort zu de Stadt uus z buxiere. Me schetzt und liebt dee Ort. Nid nume für Begägnige mit de Schtierä, au für Fäscht, Zirkus, Mässe und viles mee.

Scho bald isch es sowyt, bäärtige Manne, fäschtlich gkläideti Trachtefraue chrüüzid z Zug uuf, und fachsimplet über d Vortäil vom Bruunvee und irne Muni. Es hed nümme eso vil Schtiere am Märcht wie früener. Me tued halt d Muni nümme sälber lo schpringe. De Soome vo dene Prachtsmuni tued jetzt de Veetokter, äbe de «Göferli-Muni» uf de Puurehööf vertäile.

Aber settigi Koloss mit Hörner und schtrozende Chraft go aaluege, isch no immer es Erläbnis. Nid nume die mächtige Muni tüend sich a dem Träffe vo Mäntsch und Tier begägne. Au d Politiker, bunders vor de Waale, tüend sich a dem Märcht presentiere. Soo gids vilicht no es paar Schtimme mee. Im groosse Zält sind Tisch für d Politikerinne und Politiker reserviert. Gar mängi Idee cha bim zäme Prichte füre choo. Es Lache und es fröidigs Zämechoo isch au für d Politik en ächte Gwünn.

Dusse bi de Muni tued me hy und häär handle. Deet gilt no e Handschlag, und scho isch de Handel gschlosse. Schöön wäärs, wenn daas im Gschäftslääbe au so äifach wäär. D Musig und de Märcht bis abe zu de Choomergrooss ghöört au zu dere Tradizion.

Früener hani a dem groosse Taag mys erschte Gäld verdient. Mier Buebe sind mit ere Harasse und Butzzüüg use i d Almig ggange. Mir händ üüs gfröit, wenn s vorhäär amigs schlächt Wätter gsy isch. De händ d Puure und au die andere Lüüt dräckigi Schue ghaa, und mier händ mit Schuebutze echli Chlütter überchoo. Wenn s Gschäft bim Schtierhandel guet gloffe isch, sind d Puure au mit üüs Schuebutzer groosszügig gsy.

Mänge Füfzger oder Fränkler und nid nume Bätzler sind doo zäme choo. I de beschte Zyte hani amigs fascht dryssg Fränkli mit Schuebutze verdient. Ich ha duezmol gmäint, ich syg e ryche Maa. Vili Puure sind noch em Handle mit de Muni au suscht no splendit gsy. E sone Püntel Hunderter oder e Füüfhunderternoote händs nämli nid all Taag im Sack ghaa.

Me hed früener sogar gmunklet as gwüssi Daame vo Züri für zwee Tääg uf Zug choo sigid. Mit dene Manne, wo jetz Gäld im Tschoope häigid, sig s Aabändle und s Chüderle gäbig. Niemert heds genau gwüsst, aber äbe, me hed devoo traatschet und gschwätzt.

Au hüür chönd mier üüs wider uf Begägnige fröie. Mitenand echli mämmele oder gar suufe, enand hööch nää, und plodere under de Plataane bim Brandebärg. Daas ghöört äifach zum Schtieremärcht. Chly und Grooss zottlid am Mittwuche Nomittaag dur de Märcht. Es schmöckt vo Zuckerwatte und prännte Mandle, und me chroomet öppedie Züüg, wo mer gar nid cha bruuche.

I de Fäschtwirtschafte gids sicher au hüür gueti Begägnige. Vor zwöi Joore hani deet sogar Häiweezuger us Kanada troffe. Si sigid wägem Schtiermärcht äxtra vo Kanada uf Zug choo.

Hinweis
Die Mundartecke erscheint einmal im Monat und enthält Geschichten und Erinnerungen aus der Stadt Zug. Wer Schwierigkeiten beim Lesen hat, soll es mit Lautlesen versuchen.

Andreas Bossard, alt Stadtrat